Podróże kształcą

W dniach 24-26 października 2011 roku młodzież z Warsztatów Terapii Zajęciowej w  Janowicy wraz z instruktorami odwiedziła placówki Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym: w Krośnie – WTZ, w  Rymanowie Zdroju – OREW, WTZ, ZAZ, ŚDS, w Haczowie – WTZ, DCA, w Iwoniczu – DPS. Oprócz wizyt w placówkach PSOUU i DPS grupa zwiedzała piękne o tej porze okolice Podkarpacia.

Pamiątkowe zdjęcie w Rymanowie Zdrój

Rymanów Zdrój   – położony jest 4 km na południe od Rymanowa w malowniczej dolinie Taboru, wśród gór zwanych Wzgórzami Rymanowskimi, znany z uzdrowisk. Odkrycie źródeł mineralnych w 1876 r. dało początek dziejom Rymanowa Zdroju. Nie było wówczas na terenie dzisiejszego uzdrowiska prawie żadnej zabudowy, z wyjątkiem kilkunastu domów gospodarskich. Założycielem uzdrowiska był hrabia Stanisław Potocki ówczesny właściciel Rymanowa. Znaczący udział w  rozwoju miejscowości miała żona hrabiego Anna z Działyńskich Potocka. Potoccy byli właścicielami terenów na których odkryto źródła wód mineralnych. W Rymanowie  Zdrój  są źródła wód  – „Tytus”, „Celestyna”, „Klaudia”, „Staś”, „Marysieńka”, „Ignacy”, „Jan”, „Anna”, „Naftusia”, „Krokusowe”, „Mieczysław”, „Danuta”

Pamiątkowe zdjęcie w centrum

Smakowanie wód

Pierwsza wizyta – Koło PSOUU w Rymanowie, działalność prowadzi od 01.04.1999 r. w następujących placówkach :
- Warsztaty Terapii Zajęciowej

- Środowiskowy Dom Samopomocy

- Ośrodek Rehabilitacyjno Edukacyjno Wychowawczy dla dzieci i młodzieży w wieku od 3 do 25 roku życia

- Zakład Aktywności Zawodowej o sekcjach: ogrodniczej, stolarskiej i turnusowo-hotelarskiej

- mieszkania chronione dla podopiecznych pozbawionych opieki najbliższych.

Na terenie ZAZ w Rymanowie Zdrój -Pani Basia mówi o działalności ZAZ

Pani Barbara Famielec główna inicjatorka powstawania placówek, wiceprzewodnicząca Zarządu koła, kierowniczka  WTZ oprowadziła nas po placówkach prowadzanych przez koło.

Nasi uczestnicy pytali o metody i techniki pracy w pracowniach, ilość osób w placówkach oraz o trening ekonomiczny jego wysokość i sposób rozliczania. Mówili też o tym co robią u siebie, gdzie wyjeżdżają, na co wydają pieniądze w ramach treningu ekonomicznego i jak go rozliczają.

Krosno określano jako „parva Cracovia” – czyli „mały Kraków”  dlatego, że krośnieński Rynek z renesansowymi sukiennicami kojarzył się z krakowskim Starym Miastem,  a także ze względu na wysoki poziom życia umysłowego miasta. Krosno urzeka pięknem średniowiecznych kościołów i zabytkowych kamieniczek usytuowanych głównie w obrębie Rynku.

Druga wizyta – PSOUU Koło w Krośnie.

 Koło prowadzi działalność od  1980/1981 w ramach TPD a od 1991 jako PSOUU poprzez następujące placówki:

-Ośrodek Wczesnej Interwencji

-Ośrodek Rehabilitacyjno – Edukacyjno – Wychowawczy

-Warsztat Terapii Zajęciowej

-Środowiskowy Dom Samopomocy

-Biblioteka

Nasza grupa odwiedziła WTZ na ul. Grodzkiej 49.  Zajęcia praktyczne odbywają się w 7 pracowniach: gospodarstwa domowego, ogrodniczej, stolarskiej, witrażu, plastycznej, ceramicznej i rękodzieła artystycznego. Uczestnicy WTZ objęci są terapią logopedyczną, psychologiczną, pedagogiczną, medyczną i rehabilitacyjną. Prowadzone są także zajęcia z animacji społecznej i teatralno-taneczne.

Pani kierownik WTZ odpowiada na pytania naszym uczestnikom

Nasi instruktorzy mówili o swoich doświadczeniach w pracy z młodzieżą. Przywieźliśmy do naszych WTZ sadzonki kwiatów z pracowni ogrodniczej i ceramikę podarowaną nam przez instruktorów i kierownika. Pani kierownik zaprosiła nas ponownie do WTZ. Dziękujemy Pani kierownik za załatwienie nam przewodnika – Pani Iwony, dzięki której poznaliśmy historię Krosna.

Zwiedzanie Krosna z przewodnikiem p. Iwoną

Rynek w Krośnie

Haczów – najcenniejszym zabytkiem Haczowa jest stary drewniany, gotycki kościół zbudowany w schyłkowych latach XIV w. Jest to – jak pisał Piotr Łopakiewisz – nie tylko największy, ale i najcenniejszy kościół drewniany w Europie, wykonany w konstrukcji zrębowej w systemie więżbowo- zaskrzynieniowym. Unikatowy charakter tego zabytku potęgowany jest przez polichromię figuralną z 1494 roku. Jest ona najstarszą spośród znanych, monumentalną dekoracją malarską kościoła drewnianego. W sierpniu 2003r. zabytkowy kościół został wpisany na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO

Trzecia wizyta – PSOUU Koło w Haczowie,

- Dzienne centrum Aktywności

- Warsztat Terapii Zajęciowej powołany do życia l września 1999 roku, uczestnicy – 35 osób rozwija swoje  zdolności  w siedmiu pracowniach: stolarskiej, gospodarstwa domowego, ceramicznej, rękodzieła artystycznego, plastycznej, technicznej i wikliniarskiej.

Tomasz Półchłopek, kierownik WTZ w Haczowie zaprezentował naszej grupie placówki i to co robią w WTZ. Nasza młodzież integrowała się z młodzieżą haczowską przy wspólnym poczęstunku a instruktorzy w tym czasie dzielili się doświadczeniami ze swojej pracy. Nie zabrakło pytań naszej młodzieży o metody pracy w czasie zajęć, realizację treningu i chyba będziemy mieli problem ? Nasza młodzież dowiedziała się o innym sposobie rozliczania treningu ekonomicznego niż jest u nas, no cóż podróże kształcą …

Dziwne jest to, że w tym samym kraju w takiej samej placówce, inaczej jest interpretowany ten sam zapis dotyczący rozliczenia treningu ekonomicznego przez kontrolujących… .

Pan Tomasz Półchłopek w środku opowiada  naszej grupie o pracy

Naszej młodzieży szczególnie podobały się wyroby z wikliny, prace wykonywane w pracowni stolarskiej i ceramicznej. Oczywiście przywieźliśmy do naszych WTZ wyroby z tych pracowni podarowane nam przez instruktorów i kierownika. Podobało nam się rozwiązanie z WTZ w Haczowie – altana wypoczynkowa z własnym piecem chlebowym, rożnem, wędzarnią, własnoręcznie wykonanie ogrodzenia w ramach zajęć i centralny odkurzacz. Idąc za tytułem relacji „Podróże kształcą…” myślę, że znaleźliśmy wiele nowych podpowiedzi, rozwiązań, które będziemy chcieli wprowadzać do naszych warsztatów.

W czasie trzydniowego pobytu na Podkarpaciu  mieszkaliśmy dzięki uprzejmości Ojców Bonifratrów w Domu Pomocy Społecznej  Zakonu Bonifratrów w Iwoniczu.  Pani Dyrektor DPS Anastazja Ochęduszko podpowiedziała nam co ciekawego możemy zobaczyć na terenie Podkarpacia,  opowiedziała jak funkcjonuje dom dla osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie (liczba miejsc – 112), pokazała pracownie. Uczestniczyliśmy w porannej mszy świętej sprawowanej w Kaplicy DPS dla mieszkańców  i pracowników  domu (Łukasz uświetnił mszę poprzez swój śpiew). Poznaliśmy Ojca Henryka Molendę bioenergoterapeutę. Jako podziękowanie z naszej strony za życzliwość okazaną nam w czasie pobytu w DPS, za zgodą Przeora Zakonu i Pani Dyrektor odbył się koncert Łukasza dedykowany wszystkim mieszkańcom i pracownikom domu.

 Poznaliśmy też piękne miejsca -  Prządki. Powstanie Prządek nastąpiło wskutek różnicy odporności osadów skalnych na procesy denudacyjne (niszczące). Skałki zbudowane są z gruboziarnistych piaskowców ciężkowickich, o dużej miąższości, których wiek geologiczny określany jest jako dolny eocen – 55-35 mln lat temu (trzeciorzęd). Wychodnie piaskowca ciężkowickiego należą do południowego skrzydła fałdu czarnorzecko-węglowieckiego, wielkiej struktury tektonicznej – płaszczowiny śląskiej. Ze względu na charakterystyczny kształt powstało wiele miejscowych legend ludowych. Poszczególne grupy skalne są nazywane: „Prządka Matka”, „Prządka Baba”, „Herszt” i „Zbój Madej”.

 Skansen Przemysłu Naftowego w Bóbrce
Niewątpliwie jest to miejsce unikalne na skale światową. Trzeba sobie uzmysłowić,  że to właśnie tutaj rozpoczęła się era przemysłu naftowego, który popchnął całą gospodarkę światową do przodu. Interesując się tą tematyką warto wspomnieć o muzeum lamp naftowych znajdującym się w Krośnie, które posiada najbogatszą ich kolekcję w Europie.
Zamek w Odrzykoniu
Pierwsze wzmianki o zamku pochodzą z 1348 roku. Do około 1396 roku zamek był własnością Królewską. W tymże roku dostaje go rycerz Klemens z Moskorzewa, który wsławił się obroną zamku w Wilnie. Moskorzewscy przyjmują nazwisko Kamienieccy,  jakoże zamek zbudowany jest na górze zwanej Kamieniec.

Odrzykoński zamek był miejscem wydarzeń na kanwie których powstała jedna z najlepszych polskich komedii – „Zemsta” Aleksandra Fredry. W 1828 r. poeta ożenił się z Zofią Skarbkową z Jabłonowskich, która w posagu wniosła połowę tego zamku. Przeglądając stare dokumenty znalazł on akta procesowe spierających się o mur graniczny szlachciców: Skotnickiego i Firleja. Na ich bazie powstała „Zemsta”.

Bardzo dziękuję kierownikom wszystkich odwiedzonych placówek, Pani dyrektor DPS w Iwoniczu, Ojcom Bonifratrom i pracownikom stołówki w DPS za serdeczność, gościnność, cierpliwość oraz rodzicom naszej młodzieży za zgodę na wyjazd.

Podróże kształcą i o tym mogli się przekonać wszyscy,  którzy uczestniczyli w tym wyjeździe w sumie 13 osób.

Maria Lisek-Zięba